Kwiaty czarnego bzu

 



KWIATY CZARNEGO BZU – 🌼 WPROWADZENIE

Materiałem zielarskim są: liść, kwiatostan, kora i owoc - Folium, Inflorescentia, Cortex et Fructus Sambuci nigrae. Liście pozyskuje się od maja do czerwca. Bezsensowne zatem jest oddzielanie kwiatów od szypuł, na których są osadzone. Wartościowe są całe baldachy. Korę można pozyskiwać przez cały rok. Owoce należy wysuszyć w temp. około 60-80°C, pozostałe zaś surowce w temp. 20-40°C. 

W tym materiale skupię się na kwiatach i liściach. Owocami zajmę się w innym odcinku.

Kwiaty czarnego bzu, delikatne, kremowo-białe baldachy, są nie tylko piękne i pachnące, ale też od wieków cenione w medycynie ludowej i zielarstwie. Stosowano je w Europie, Azji i Ameryce Północnej jako remedium na gorączki, infekcje, problemy skórne i jako ogólny środek wzmacniający odporność.

W tradycji ludowej mówi się, że czarny bez to domowa apteczka w jednym krzewie – a jego kwiaty są jej pierwszym skarbem.

Jeśli zamiast czytać, wolisz oglądać, to zapraszam na film:




🌿 SKŁAD FITOCHEMICZNY KWIATÓW i liści CZARNEGO BZU

Liście posiadają znaczne ilości wit. C, bo około 200-300 mg w 100 g, ponadto karoten - 0,014 mg, aldehyd glikogenowy i heksanowy, olejek eteryczny, sambunigrynę - ok. 0,11%, alkaloidy (sambucyną, chryzanteminę), garbniki, śluzy, kwasy, sole. 

Kwiaty zawierają olejek eteryczny - ok. 0,3%, flawonoidy (kwercetynę, rutynę, kempferol), kwasy (kawowy, masłowy, p-kumarynowy, walerianowy, jabłkowy, chlorogenowy, ferulowy), garbniki, zw. aminowe (amyloaminę, etyloaminę, izobutyloaminę, cholinę), śluzy, sambunigrynę (glikozyd cyjanhydrynowy), alkaloidy (?), beta-amyrynę, alfa-amyrynę, lupeol, cykloartenol, lipidowce, różnego rodzaju estry, sole, witaminy (wit. C - 80-90 mg/100 g),glukozę, saponiny i in. Kora bzu czarnego bogata jest w garbniki, saponiny, żywice, cholinę, sytosterol, kwasy, sole, olejek eteryczny, glikozydy i alkaloidy; jej skład wymaga zbadania.

  • Flawonoidy (rutyna, kwercetyna, izokwercytryna) – działają przeciwzapalnie, przeciwutleniająco, przeciwwirusowo

  • Kwas chlorogenowy i ferulowy – antyoksydanty wspomagające detoksykację

  • Olejek eteryczny – łagodnie uspokaja, rozluźnia oskrzela

  • Śluz roślinny – działa osłaniająco na błony śluzowe

  • Garbniki – o działaniu ściągającym

  • Triterpeny – wzmacniające odporność


💡 ogólne DZIAŁANIE LECZNICZE KWIATÓW i liści  CZARNEGO BZU

  1. Przeciwgorączkowe i napotne
    – Działa jak naturalna aspiryna – pobudza wydzielanie potu, co pomaga zbić gorączkę. Preparaty z kwiatów bzu czarnego obniżają gorączkę i działają napotnie, co jest korzystne w stanach przeziębienia i grypy .

  2. Wykrztuśne i przeciwzapalne, Wspomaganie układu oddechowego
    – Ułatwia odkrztuszanie, łagodzi kaszel, działa przeciwzapalnie na drogi oddechowe.  Kwiaty bzu czarnego ułatwiają odkrztuszanie zalegającej wydzieliny śluzowej w drogach oddechowych, co jest pomocne przy kaszlu i infekcjach górnych dróg oddechowych .

  3. Przeciwwirusowe i przeciwbakteryjne
    – Hamuje namnażanie się wirusów (szczególnie grypy i wirusów przeziębieniowych).

  4. Wzmacniające odporność
    – Stymuluje układ odpornościowy, szczególnie polecany w stanach osłabienia, rekonwalescencji.

  5. Detoksykacyjne i moczopędne
    – Pomaga w oczyszczaniu organizmu z toksyn, wspiera pracę nerek. 

  6. Działanie moczopędne i detoksykacyjne
    Preparaty z kwiatów bzu czarnego wzmagają diurezę i wydalanie szkodliwych produktów przemiany materii, wspierając procesy oczyszczania organizmu .

  7. Łagodzące dolegliwości reumatyczne i bólowe
    – Stosowany jako herbata lub kąpiel, łagodzi bóle stawów i mięśni.

  8. Łagodzące stany zapalne skóry i błon śluzowych
    – Działa kojąco na podrażnioną skórę, można stosować w formie okładów lub kąpieli.

  9. Działanie rozkurczowe Wyciągi z kwiatów bzu czarnego mają wpływ spazmolityczny na mięśnie gładkie przewodu pokarmowego i dróg moczowych, co może łagodzić skurcze i bóle brzucha .

  10. Wzmacnianie naczyń krwionośnych i poprawa krążenia Wodne wyciągi z kwiatów bzu czarnego uszczelniają i wzmacniają naczynia krwionośne oraz rozszerzają naczynia wieńcowe, co poprawia krążenie krwi w obrębie serca 

🌼 SKŁADNIKI KWIATÓW CZARNEGO BZU I ICH DZIAŁANIE NA ORGANIZM

1. Olejek eteryczny (ok. 0,3%)

Zawiera m.in. monoterpeny i seskwiterpeny.

  • Działanie: łagodne działanie rozkurczowe, antyseptyczne i uspokajające; wspiera drogi oddechowe i trawienne.

  • Wskazania: przy przeziębieniu, infekcjach dróg oddechowych, bólach głowy, niestrawności.

  • Ma właściwości antyseptyczne (przeciwdrobnoustrojowe), co zapobiega wtórnym infekcjom ropnym.

  • Wspomaga miejscową dezynfekcję skóry i błon śluzowych.


2. Flawonoidy: kwercetyna, rutyna, kempferol

  • Kwercetyna – silny antyoksydant, działa przeciwzapalnie, przeciwhistaminowo, stabilizuje komórki tuczne, poprawia krążenie, działa przeciwwirusowo.

  • Rutyna – uszczelnia naczynia włosowate, wzmacnia ściany żył, wspomaga wchłanianie witaminy C, działa przeciwobrzękowo.

  • Kempferol – przeciwzapalny i przeciwalergiczny, wspiera oczyszczanie wątroby.

Działanie ogólne flawonoidów:

  • Antyoksydacyjne – chronią komórki przed stresem oksydacyjnym

  • Przeciwzapalne – łagodzą stany zapalne (w tym w naczyniach krwionośnych)

  • Przeciwalergiczne – łagodzą objawy kataru siennego i innych alergii

  • Mają silne właściwości przeciwzapalne i antyoksydacyjne.

  • Hamują aktywność enzymów (np. lipooksygenazy i cyklooksygenazy), które biorą udział w powstawaniu stanu zapalnego i ropienia.

  • Wspomagają gojenie ran i ograniczają wysięk zapalny.


3. Kwasy organiczne:

  • Kwas kawowy, chlorogenowy, ferulowy, p-kumarynowy – silne przeciwutleniacze, działają przeciwzapalnie, wspomagają pracę wątroby, działają przeciwwirusowo.

  • Kwas jabłkowy – wspiera trawienie i oczyszczanie z toksyn.

  • Kwas walerianowy – łagodne działanie uspokajające i rozkurczowe.

  • Kwas masłowy – działa korzystnie na mikroflorę jelit, wspiera zdrowie jelita grubego.

Działanie: wspierają pracę układu pokarmowego, immunologicznego, stabilizują poziom glukozy, działają przeciwnowotworowo. Działają przeciwbakteryjnie i przeciwwirusowo. Hamują namnażanie bakterii ropotwórczych (np. Staphylococcus aureus).Wspierają regenerację skóry i błon śluzowych.


4. Garbniki (taniny)

  • Działają ściągająco, przeciwbiegunkowo, antyseptycznie.

  • Zmniejszają przepuszczalność błon śluzowych i hamują rozwój bakterii.

Wskazania: biegunki, stany zapalne błon śluzowych jamy ustnej, gardła i przewodu pokarmowego.


5. Związki aminowe: amyloamina, etyloamina, izobutyloamina, cholina

  • Cholina – wspomaga pracę wątroby, bierze udział w syntezie acetylocholiny (neuroprzekaźnika), wspiera układ nerwowy.

  • Pozostałe aminy wykazują łagodne działanie rozkurczowe i pobudzające krążenie.


6. Śluzy

  • Tworzą ochronną warstwę na błonach śluzowych gardła i żołądka.

  • Łagodzą podrażnienia, działają osłaniająco i nawilżająco.

Wskazania: suchy kaszel, chrypka, nadkwaśność, wrzody żołądka. Osłaniają tkanki, zmniejszając podrażnienie i chroniąc przed wnikaniem drobnoustrojów ropotwórczych. Tworzą barierę sprzyjającą regeneracji tkanek.


7. Sambunigryna (glikozyd cyjanogenny)

  • W większych ilościach trująca – zawiera cyjanowodór (HCN).

  • W kwiatach obecna w bardzo małych ilościach, które tracą toksyczność po wysuszeniu lub obróbce cieplnej.

  • Działa lekko wykrztuśnie, może pobudzać oddychanie i krążenie.


8. Saponiny

  • Działają wykrztuśnie (poprawiają usuwanie śluzu), przeciwzapalnie i przeciwdrobnoustrojowo.

  • Ułatwiają wchłanianie innych substancji czynnych w przewodzie pokarmowym.

  • Mogą mieć łagodne działanie immunostymulujące.

  • Wzmacniają działanie przeciwbakteryjne innych związków, ułatwiając ich przenikanie przez błony komórkowe patogenów.

  • Działają lekko odkażająco i gojąco.

  • Ułatwiają oczyszczanie ran z wydzieliny.


9. Alkaloidy (?)

  • W niektórych publikacjach wskazuje się na obecność śladowych ilości nieokreślonych alkaloidów – wymagają dalszych badań.

  • Mogą odpowiadać za drobne działania farmakologiczne – np. rozszerzanie naczyń krwionośnych, wpływ na ośrodkowy układ nerwowy.


10. Beta-amyryna, alfa-amyryna, lupeol, cykloartenol

  • Związki triterpenowe.

  • Działanie: przeciwzapalne, przeciwwirusowe, przeciwbakteryjne, przeciwnowotworowe, wspierają regenerację skóry i tkanek.

  • Lupeol działa również przeciwtrądzikowo i ochronnie na wątrobę.


11. Lipidowce, estry i sole mineralne

  • Wspomagają regenerację skóry, błon komórkowych, wpływają na gospodarkę elektrolitową.

  • Estry mają właściwości zapachowe i wspierają działanie olejków eterycznych.


12. Witamina C (80–90 mg/100 g)

  • Wspomaga odporność, gojenie ran, neutralizuje wolne rodniki.

  • Wspiera produkcję kolagenu, zdrowie skóry i dziąseł.


13. Glukoza

  • Dostarcza energii, może działać wspomagająco przy stanach osłabienia.


PODSUMOWANIE: DZIAŁANIE KWIATÓW CZARNEGO BZU NA ORGANIZM

Przeciwzapalne
Przeciwutleniające
Napotne i przeciwgorączkowe
Wykrztuśne i rozrzedzające śluz
Moczopędne i oczyszczające
Wzmacniające naczynia krwionośne
Osłaniające błony śluzowe
Delikatnie uspokajające i rozkurczowe

Poniżej znajdziesz szczegółowe opracowania, które pokazują, jak konkretne substancje zawarte w kwiatach czarnego bzu mogą być zastosowane w leczeniu i profilaktyce różnych dolegliwości.


🌿 FITOTERAPIA SCHORZEŃ – KWIAT CZARNEGO BZU

🔹 1. Infekcje wirusowe i przeziębienia

Działanie:

  • Flawonoidy (szczególnie kwercetyna i rutyna) działają przeciwwirusowo i przeciwzapalnie.

  • Kwas chlorogenowy i kawowy utrudniają replikację wirusów.

  • Saponiny i olejek eteryczny pobudzają wydzielanie śluzu i ułatwiają wykrztuszanie.

  • Sambunigryna (w małych dawkach) działa napotnie, co obniża gorączkę.

Przepis:
🌼 Herbatka napotna z czarnego bzu:
1 łyżka suszonych kwiatów + 200 ml wrzątku, parzyć pod przykryciem 10 minut. Pić gorącą 2–3 razy dziennie w stanie podgorączkowym.

Kwiaty czarnego bzu (Sambucus nigra) to jedno z najcenniejszych ziół w fitoterapii chorób dróg oddechowych, szczególnie w zapaleniu oskrzeli, zarówno ostrym, jak i przewlekłym. Dzięki zawartości flawonoidów, olejków eterycznych, śluzów, kwasów fenolowych i saponin działają:

  • napotnie – obniżając gorączkę i oczyszczając organizm

  • przeciwzapalnie – łagodząc stan zapalny w oskrzelach

  • wykrztuśnie i rozrzedzająco – wspomagając usuwanie zalegającej wydzieliny

  • przeciwwirusowo i przeciwbakteryjnie – zwalczając przyczyny infekcji

  • łagodząco – na błony śluzowe gardła i oskrzeli


🫁 Jak stosować kwiaty czarnego bzu przy zapaleniu oskrzeli?

1. Napar z kwiatów czarnego bzu (do picia)

Najprostszy i najskuteczniejszy sposób w warunkach domowych.

Składniki:

  • 1 łyżka suszonych kwiatów czarnego bzu

  • 250 ml wrzątku

Sposób przygotowania:
Zalać wrzątkiem, parzyć pod przykryciem 10–15 minut, przecedzić.

Dawkowanie:
Pić 3 razy dziennie po 1 filiżance – najlepiej ciepły napar z dodatkiem miodu i soku z cytryny.

💡 Jeśli masz wysoką temperaturę – pij częściej, małymi łykami, aby zwiększyć efekt napotny i oczyszczający.


2. Syrop z kwiatów czarnego bzu (domowy)

Działa wykrztuśnie, łagodząco i wzmacniająco.

Prosty przepis:

  • 40–50 baldachów świeżych kwiatów czarnego bzu

  • 1 litr wody

  • sok z 2 cytryn

  • 1 kg cukru lub 700 g miodu (jeśli stosowany po przegotowaniu naparu)

Wykonanie:

  1. Zalej kwiaty wodą, dodaj cytrynę, odstaw na 24 h.

  2. Przecedź, zagotuj z cukrem/miodem aż powstanie syrop.

  3. Przelej do butelek.

Dawkowanie:

  • Dorośli: 3–4 razy dziennie po 1 łyżce

  • Dzieci: 3 razy dziennie po 1 łyżeczce

Można rozcieńczać w ciepłej wodzie jako herbatkę.


3. Inhalacje z naparu kwiatów bzu

Działają rozluźniająco na oskrzela, zmniejszają obrzęk błon śluzowych.

Jak wykonać:

  • 2 łyżki kwiatów zalać 0,5 l wrzątku w dużej misce

  • Nachylić się, przykryć głowę ręcznikiem

  • Oddychać parą 10–15 minut
    (Uwaga: nie stosować przy wysokiej gorączce!)


4. Mieszanka ziołowa na oskrzela z bzem

Zalecana mieszanka:

  • kwiat czarnego bzu – 30 g

  • liść podbiału – 30 g

  • kwiat lipy – 20 g

  • korzeń prawoślazu – 20 g

  • tymianek – 10 g

Sposób przygotowania:
1 łyżkę mieszanki zalać 1 szklanką wrzątku, parzyć 15 min, pić 2–3 razy dziennie.


5. Ocet bzowy na przeziębienie i kaszel

Dodaj 2 łyżki octu z kwiatów bzu do ciepłej wody z miodem – działa wykrztuśnie i antybakteryjnie. Można też nacierać klatkę piersiową.


🧠 Uwagi i przeciwwskazania:

  • Kwiaty bzu są bezpieczne w odpowiednich dawkach, ale nie należy przekraczać ilości zalecanej – zawierają śladowe ilości sambunigryny, która może działać drażniąco w nadmiarze.

  • Nie zaleca się stosowania surowych, nieprzetworzonych kwiatów w dużych ilościach.

  • Nie stosować u dzieci <3 r.ż. bez konsultacji z lekarzem.


🔹 2. Alergie i katar sienny

Działanie:

  • Kwercetyna stabilizuje komórki tuczne i zmniejsza uwalnianie histaminy.

  • Kempferol i rutyna łagodzą stany zapalne i świąd.

  • Śluzy osłaniają błony śluzowe.

Zastosowanie:
👉 Napar lub syrop pity przez cały sezon pylenia działa profilaktycznie i łagodzi objawy alergii.


🔹 3. Zaburzenia naczyniowe – pajączki, żylaki, hemoroidy

Działanie:

  • Rutyna i witamina C wzmacniają naczynia krwionośne.

  • Kwercetyna zmniejsza obrzęki i działa przeciwzapalnie.

Przepis:
🌿 Nalewka rutynowo-flawonoidowa:

  • 100 g świeżych kwiatów

  • 500 ml 40–50% alkoholu

  • Macerować 2 tygodnie w ciemnym miejscu, przefiltrować, zażywać 10–15 kropli 2× dziennie.


🔹 4. Problemy trawienne i wzdęcia

Działanie:

  • Kwasy organiczne (jabłkowy, masłowy, chlorogenowy) wspomagają trawienie, regulują perystaltykę.

  • Śluzy działają osłonowo, chroniąc żołądek.

  • Saponiny i olejek eteryczny pobudzają wydzielanie soków trawiennych.

Zastosowanie:
👉 Napar z dodatkiem mięty i kopru włoskiego. Pić po posiłku.


🔹 5. Nerwowość, bezsenność, napięcie

Działanie:

  • Kwas walerianowy i olejek eteryczny łagodnie uspokajają.

  • Flawonoidy obniżają poziom kortyzolu.

  • Cholina wspomaga układ nerwowy.

Przepis:
🌸 Mieszanka ziołowa na sen:

  • kwiat czarnego bzu (2 cz.)

  • liść melisy (2 cz.)

  • szyszki chmielu (1 cz.)
    Zalać 1 łyżkę mieszanki 250 ml wrzątku, pić wieczorem przed snem.


🔹 6. Kosmetologia – skóra dojrzała, podrażniona, trądzikowa

Działanie:

  • Flawonoidy i lupeol działają przeciwzapalnie, antybakteryjnie, antyoksydacyjnie.

  • Beta- i alfa-amyryna wspierają regenerację naskórka.

  • Śluzy łagodzą i nawilżają.

Zastosowanie:

  • Okłady na powieki i podrażnienia skóry: Napar z kwiatów bzu.

  • Tonik antyoksydacyjny:
    🌼 100 ml naparu + 1 łyżka octu bzowego + 10 kropli gliceryny roślinnej. Przechowywać w lodówce 7 dni.

  • Maseczka regenerująca:
    2 łyżki sproszkowanych suszonych kwiatów + 1 łyżeczka oleju z pestek winogron + 1 łyżeczka miodu. Nakładać na 15 minut.


🔹 7. Menopauza i PMS

Działanie:

  • Flawonoidy stabilizują gospodarkę hormonalną, działają ochronnie na naczynia.

  • Kwas kawowy i kempferol działają rozkurczowo, przeciwbólowo.

Zastosowanie:
🌿 Napar z kwiatów bzu + szałwii + krwawnika – pić regularnie w drugiej fazie cyklu lub w okresie przekwitania.

1. Napar z kwiatów czarnego bzu

Działanie: napotne, przeciwzapalne, wykrztuśne, odpornościowe
Jak przygotować:

  • 1–2 łyżki suszonych kwiatów

  • Zalać szklanką wrzątku

  • Parzyć pod przykryciem 10–15 minut

  • Pić 2–3 razy dziennie przy infekcji, przeziębieniu

2. Syrop z kwiatów czarnego bzu

Działanie: przeciwwirusowe, wzmacniające, łagodzące kaszel
Prosty przepis:

  • 30 baldachów kwiatów czarnego bzu

  • 2 litry wody

  • Sok z 2 cytryn

  • 1–1,5 kg cukru (lub ksylitol/erytrol jeśli ma być mniej kaloryczny)
    Zastosowanie:
    – 1 łyżeczka dziennie profilaktycznie lub co 2–3 godziny przy przeziębieniu

3. Wino lub nalewka z kwiatów czarnego bzu

Działanie: rozgrzewające, odpornościowe, relaksujące
Jak używać:
– 10–15 ml nalewki rozcieńczone wodą jako środek wspierający odporność lub trawienie
(Nie dla dzieci i kobiet w ciąży)

4. Kąpiel z kwiatami czarnego bzu

Działanie: relaksujące, łagodzące bóle mięśniowe i stawowe, kojące skórę
Przygotowanie:
– ok. 100 g kwiatów zaparzyć w 2 l wrzątku, przecedzić i wlać do wanny z wodą
Stosować: 1–2 razy w tygodniu

5. Okłady i toniki na skórę

Działanie: łagodzące stany zapalne, wypryski, podrażnienia
Jak przygotować:
– napar ostudzić, przecedzić, stosować jako tonik lub kompres na oczy, podrażnioną skórę, ugryzienia owadów

6. Woda bzowa (hydrolat domowy)

Zastosowanie: tonik do twarzy dla skóry wrażliwej, podrażnionej
Jak przygotować:
– destylacja świeżych kwiatów czarnego bzu parą wodną
– przechowywać w lodówce, stosować rano i wieczorem


💧Zastosowania praktyczne przeciwropne:

🌿 Okłady z naparu na ropiejące rany i oczy

  • 1 łyżka suszonych kwiatów + 150 ml wrzątku

  • Parzyć 10–15 min, przecedzić, stosować do okładów 2–3 razy dziennie

🌿 Płukanki przy ropnych zapaleniach jamy ustnej lub gardła

  • Taki sam napar — letni, stosowany do płukania 3–5 razy dziennie

🌿 Tonik przeciwzapalny na trądzik ropny lub ropnie skórne

  • 100 ml mocnego naparu z kwiatów

  • 1 łyżka octu jabłkowego

  • 10 kropli olejku z drzewa herbacianego

  • Stosować rano i wieczorem w miejscach objętych zmianami.


Maść przeciwropna z kwiatów czarnego bzu i nagietka

Działanie:

  • przeciwbakteryjne

  • gojące

  • przeciwzapalne

  • lekko ściągające

  • wspomaga oczyszczanie ran z ropy

🧪 Składniki:

  • 2 łyżki suszonych kwiatów czarnego bzu

  • 1 łyżka suszonych kwiatów nagietka

  • 100 ml oleju (np. zimnotłoczony oliwkowy lub z pestek winogron)

  • 10 g wosku pszczelego lub wosku kandelila (dla wersji wegańskiej)

  • 5 kropli olejku z drzewa herbacianego lub lawendowego (opcjonalnie)

🔬 Wykonanie:

  1. Zrób macerat olejowy:

    • Umieść zioła w słoiczku, zalej olejem i podgrzewaj przez 2–3 godziny w kąpieli wodnej w temp. 50–60°C lub maceruj 2 tygodnie na słońcu (codziennie wstrząsaj).

  2. Przecedź olej przez gazę lub filtr do kawy.

  3. Dodaj wosk do ciepłego oleju i podgrzewaj, aż się rozpuści.

  4. Dodaj olejek eteryczny, jeśli chcesz, i przelej do wyparzonych słoiczków.

  5. Pozwól stężeć i zakręć. Przechowuj do 6 miesięcy w chłodnym miejscu.

💡 Stosowanie:

  • 1–2 razy dziennie cienką warstwą na czyraki, ropnie, zadrapania z wydzieliną, trądzik ropny.


🌿 2. Ziołowy spray antyseptyczny z czarnym bzem i szałwią

Działanie:

  • antybakteryjne

  • przeciwropne

  • oczyszczające

  • wspierające gojenie ran i zmian skórnych

🧪 Składniki:

  • 1 łyżka suszonych kwiatów czarnego bzu

  • 1 łyżka suszonej szałwii

  • 150 ml wody

  • 50 ml alkoholu 40–50% (np. wódka) lub octu jabłkowego

  • (opcjonalnie: 5 kropli olejku eterycznego z drzewa herbacianego)

🔬 Wykonanie:

  1. Zalej zioła wrzątkiem i zaparz pod przykryciem 15 minut.

  2. Przecedź i wymieszaj z alkoholem lub octem.

  3. Przelej do butelki z atomizerem, przechowuj w lodówce do 7 dni (z alkoholem – do 3 miesięcy).

💡 Stosowanie:

  • Spryskuj skórę 2–3 razy dziennie, szczególnie okolice zmian ropnych, trądziku, podrażnień.

  • Można stosować jako tonik do przemywania skóry tłustej, trądzikowej.


Oto trzy sprawdzone receptury oparte na kwiatach czarnego bzu, idealne dla skóry problematycznej, z tendencją do wyprysków, zmian ropnych i stanów zapalnych:


🌜 1. Krem na noc z kwiatów czarnego bzu (łagodzący i regenerujący)

✅ Działanie:

  • regeneruje skórę w nocy

  • zmniejsza stany zapalne i wypryski

  • rozjaśnia cerę, łagodzi podrażnienia

  • wspomaga gojenie zmian ropnych i drobnych uszkodzeń naskórka

🧪 Składniki (na ok. 50 ml):

  • 1 łyżka suszonych kwiatów czarnego bzu

  • 2 łyżki oleju jojoba lub migdałowego

  • 1 łyżeczka masła shea (nierafinowanego)

  • 1 łyżeczka oleju z dzikiej róży lub nagietka (opcjonalnie)

  • 1 łyżeczka naturalnego wosku pszczelego lub kandelila

  • 1–2 krople olejku lawendowego lub z drzewa herbacianego (opcjonalnie)

🔬 Wykonanie:

  1. Zrób macerat ziołowy: kwiaty zalej olejem, podgrzewaj 2 godziny w kąpieli wodnej (50–60°C), przecedź.

  2. Do ciepłego maceratu dodaj wosk i masło shea, rozpuść.

  3. Ostudź lekko, dodaj olejek eteryczny (jeśli chcesz).

  4. Wlej do małego słoiczka. Po zastygnięciu przechowuj w lodówce lub chłodnym miejscu do 3 miesięcy.

💡 Stosowanie:

  • Wieczorem, po oczyszczeniu twarzy.

  • Świetny do cery naczynkowej, problematycznej i dojrzałej.


💧 2. Płyn do przemywania ran i skóry problematycznej

✅ Działanie:

  • antybakteryjne i przeciwzapalne

  • łagodzi stany ropne i przyspiesza oczyszczanie skóry

  • chroni przed zakażeniami i wspomaga gojenie

🧪 Składniki:

  • 1 łyżka suszonych kwiatów czarnego bzu

  • 1 łyżeczka nagietka (lub szałwii, jeśli skóra tłusta)

  • 1 szklanka wrzątku (250 ml)

  • 1/2 łyżeczki octu jabłkowego lub kilka kropli spirytusu (dla trwałości)

🔬 Wykonanie:

  1. Zioła zalej wrzątkiem, parz 15 minut pod przykryciem.

  2. Przecedź, ostudź, dodaj ocet lub alkohol.

  3. Przelej do szklanej buteleczki, przechowuj w lodówce do 5–7 dni.

💡 Stosowanie:

  • Przemywaj skórę 2–3 razy dziennie, najlepiej wacikiem lub gazikiem.

  • Nadaje się do skóry z ropnymi zmianami, otarciami i wypryskami.


🎯 3. Pasta punktowa na pryszcze i ropne zmiany skórne

✅ Działanie:

  • silnie przeciwzapalne i wysuszające

  • zmniejsza ropienie i ból

  • łagodzi zaczerwienienie i przyspiesza gojenie

🧪 Składniki:

  • 1 łyżka bardzo mocnego naparu z kwiatów czarnego bzu

  • 1/2 łyżeczki glinki zielonej lub białej

  • 1/4 łyżeczki miodu (opcjonalnie)

  • 1 kropla olejku z drzewa herbacianego (opcjonalnie)

🔬 Wykonanie:

  1. Do naparu dodaj glinkę, mieszaj do uzyskania pasty.

  2. Dodaj miód lub olejek – według potrzeb.

  3. Nałóż punktowo na zmiany na 15–30 minut, potem zmyj wodą.

💡 Stosowanie:

  • 1–2 razy dziennie, tylko na zmiany zapalne.

  • Można zrobić na świeżo na 2–3 dni (przechowuj w lodówce).



🚫 PRZECIWWSKAZANIA I ŚRODKI OSTROŻNOŚCI

  • Nie stosować dużych dawek przez dłuższy czas bez konsultacji – może podrażniać żołądek.

  • Osoby z alergią na rośliny z rodziny piżmaczkowatych (Adoxaceae) – zachować ostrożność.

  • Kobiety w ciąży i karmiące piersią – najlepiej skonsultować z lekarzem fitoterapeutą.

  • Surowe, nieprzetworzone części innych części rośliny czarnego bzu (owoce, kora, liście) zawierają sambunigrynę – mogą być toksyczne! Same kwiaty są bezpieczne po odpowiednim przygotowaniu.


🌼 PODSUMOWANIE – ZDROWOTNE ZASTOSOWANIA KWIATÓW CZARNEGO BZU

FormaDziałanieJak stosować
Napar                Przeziębienie, gorączka, kaszel                                    2–3 razy dziennie
SyropOdporność, łagodzenie infekcji1–2 łyżeczki dziennie
NalewkaWzmocnienie, rozgrzanie, trawienie10–15 ml dziennie
KąpielRelaks, bóle stawów, zmęczenie1–2 razy w tygodniu
TonikSkóra wrażliwa, podrażnionaCodziennie zewnętrznie
OkładyZapalenie spojówek, ugryzienia, wypryskiNa miejsce objęte zmianą

🍷 Nalewka z kwiatów czarnego bzu – na odporność i trawienie

Składniki:

  • 40–50 świeżych baldachów kwiatów czarnego bzu (oczyszczonych z owadów)

  • 1 litr spirytusu (można rozcieńczyć pół na pół z wodą lub wódką 40–50%)

  • 1 cytryna (sok i skórka bez białej warstwy)

  • 300–500 g cukru lub miodu (do smaku)

Przygotowanie:

  1. Kwiaty lekko przetrząśnij i oddziel grubsze łodyżki.

  2. Umieść kwiaty i pokrojoną cytrynę w dużym słoju.

  3. Zalej alkoholem, zamknij i odstaw w ciemne miejsce na 10–14 dni. Codziennie wstrząsaj.

  4. Po tym czasie przecedź przez gazę.

  5. Dodaj cukier lub miód i mieszaj do rozpuszczenia.

  6. Odstaw na min. 4–6 tygodni, im dłużej stoi, tym lepsza.

Dawkowanie: 1 łyżeczka dziennie profilaktycznie, 1 łyżka przy pierwszych objawach przeziębienia lub niestrawności.


🍾 Wino z kwiatów czarnego bzu – lekko musujące i aromatyczne

Składniki:

  • 30–40 świeżych baldachów kwiatów

  • 1,5–2 kg cukru

  • 1 cytryna i 1 pomarańcza (sok + skórka bez albedo)

  • 4 litry przegotowanej, ostudzonej wody

  • drożdże winiarskie (np. tokajskie lub uniwersalne)

  • pożywka do drożdży (opcjonalnie)

Przygotowanie:

  1. Kwiaty umieść w dużym słoju lub wiadrze fermentacyjnym.

  2. Dodaj startą skórkę i sok z cytrusów.

  3. Zalej wodą z rozpuszczonym cukrem (w temp. pokojowej).

  4. Dodaj drożdże i pożywkę.

  5. Zakryj gazą i pozostaw w ciepłym miejscu na 3–5 dni, mieszając codziennie.

  6. Przelej przez gazę do balonu fermentacyjnego z rurką.

  7. Fermentuj 4–6 tygodni lub do całkowitego ustania bąbelków.

  8. Przelej, odstaw do klarowania na 1–3 miesiące.

  9. Rozlej do butelek – gotowe po minimum 3 miesiącach leżakowania.


🍦 Lody z kwiatów czarnego bzu – wegańskie i aromatyczne

Składniki:

  • 10–15 świeżych baldachów kwiatów

  • 400 ml mleka roślinnego (np. kokosowego lub migdałowego)

  • 150 ml syropu z agawy lub klonowego (lub cukru)

  • sok z ½ cytryny

  • 1 łyżeczka ekstraktu waniliowego

Przygotowanie:

  1. Oderwij kwiatki od szypułek.

  2. Podgrzej mleko roślinne z syropem, wanilią i cytryną – nie gotuj!

  3. Dodaj kwiaty i odstaw na noc do lodówki.

  4. Przecedź, spróbuj i ewentualnie dosłodź.

  5. Wlej do maszynki do lodów lub zamrażaj w pojemniku, mieszając co 30–60 minut (by nie powstały kryształki).


🍶 Ocet z kwiatów czarnego bzu – naturalny probiotyk i tonik

Składniki:

  • 10–15 świeżych baldachów kwiatów

  • 1 litr przegotowanej i ostudzonej wody

  • 3–4 łyżki cukru lub miodu

  • 1 łyżka octu jabłkowego (opcjonalnie, dla przyspieszenia fermentacji)

Przygotowanie:

  1. Kwiaty włóż do słoja, dodaj cukier, wodę i ocet.

  2. Przykryj gazą i odstaw w ciepłe miejsce.

  3. Mieszaj codziennie drewnianą łyżką.

  4. Po 2–3 tygodniach odcedź i rozlej do butelek.

  5. Przechowuj w chłodnym miejscu.

Świetny jako tonik do twarzy (rozcieńczony 1:1), płukanka do włosów, dodatek do wody lub sałatek.


🍶 Ocet z kwiatów czarnego bzu – naturalny probiotyk i tonik

Składniki:

  • 10–15 świeżych baldachów kwiatów

  • 1 litr przegotowanej i ostudzonej wody

  • 3–4 łyżki cukru lub miodu

  • 1 łyżka octu jabłkowego (opcjonalnie, dla przyspieszenia fermentacji)

Przygotowanie:

  1. Kwiaty włóż do słoja, dodaj cukier, wodę i ocet.

  2. Przykryj gazą i odstaw w ciepłe miejsce.

  3. Mieszaj codziennie drewnianą łyżką.

  4. Po 2–3 tygodniach odcedź i rozlej do butelek.

  5. Przechowuj w chłodnym miejscu.

Świetny jako tonik do twarzy (rozcieńczony 1:1), płukanka do włosów, dodatek do wody lub sałatek.


🧴 Domowe kosmetyki z kwiatów czarnego bzu

🌸 Tonik odmładzający do twarzy

  • 1 szklanka naparu z kwiatów (silny – 3 łyżki na 200 ml wrzątku)

  • 1 łyżeczka octu z kwiatów bzu

  • kilka kropli olejku z pestek malin lub witaminy E

Stosowanie: Przechowuj w lodówce do 7 dni, używaj rano i wieczorem na oczyszczoną twarz.


🌸 Maseczka rozjaśniająca i kojąca

  • 2 łyżki suszonych kwiatów czarnego bzu (zmielonych na proszek)

  • 1 łyżka jogurtu roślinnego lub hydrolatu

  • kilka kropli olejku z nagietka lub bzu

Stosowanie: Nałóż na twarz na 10–15 minut, spłucz letnią wodą. Wygładza, koi, łagodzi podrażnienia.


🌸 Krem ochronny DIY (z dodatkiem maceratu)

Macerat z kwiatów bzu:

  • 1 szklanka kwiatów + 1 szklanka oleju (np. migdałowego lub jojoba)

  • Zostaw w ciemnym miejscu na 2 tygodnie, przecedź.

Krem:

  • 2 łyżki masła shea

  • 2 łyżki maceratu z kwiatów

  • kilka kropli olejku lawendowego

Wykonanie: Roztop masło shea, dodaj olej, wymieszaj, ostudź. Przechowuj w szklanym słoiczku.

Świetny na podrażnienia, przesuszoną skórę, otarcia i zmiany alergiczne.


Dr Henryk Różański, uznany fitoterapeuta i specjalista w dziedzinie ziołolecznictwa, szczegółowo opisał właściwości lecznicze kwiatów czarnego bzu (Sambucus nigra) w swoich pracach. Poniżej przedstawiam podsumowanie jego obserwacji dotyczących zastosowania tego surowca:Epage+1Epage+1




🍯 Przepis na syrop z kwiatów czarnego bzu według dr. Różańskiego

Dr Różański podaje następujący sposób przygotowania syropu z kwiatów czarnego bzu:

Składniki:

  • 2 wiaderka (po 8 litrów) świeżych kwiatów czarnego bzu

  • 10–12 litrów wody

  • 4–5 paczek kwasku cytrynowego

  • 5–6 kg cukruatlas-ziol.pl

Przygotowanie:

  1. Kwiaty przemielić przez maszynkę do mięsa.

  2. Zalać 10–12 litrami wody i dodać 4–5 paczek kwasku cytrynowego.

  3. Zagotować i odstawić na noc.

  4. Następnie przecedzić.

  5. Podgrzać, dodać 5–6 kg cukru, wymieszać.

  6. Wlewać do butelek lub słoików umytych i wypłukanych w gorącej wodzie, zakręcać na gorąco pokrywkami z uszczelką.

  7. Odczekać aż pokrywki zaciągną.

  8. Przechowywać w ciemnym i chłodnym miejscu

 

Komentarze